امروز آقایی 45 ساله را در مرکز ترک اعتیاد ویزیت می کردم که تا بحال 4 بار در دام مصرف مواد مخدر افتاده و هر بار سرخورده از مشکل زودانزالی رو به مصرف مواد آورده بود.
ـ آقای دکتر، چه فرقی می کرد اینکه به خاطر کشیدن مواد سرزنش شوم یا به علت سستی کمر و زود انزالی. حداقل اینجوری کمتر احساس حقارت می کردم.
هفته گذشته جوانی 27 ساله را ویزیت می کردم که بنابر توصیه یکی از همکاران داروساز ویا احتمالاً نسخه پیچشان برای حل مشکل زودانزالی رو به مصرف قرص ترامادول آورده بود و به دنبال مصرف آن دچار تشنج شده بود.
یکی دو بست که داخل مشت جا می گیرد، ورق قرص که پیش روی مراجعه کننده قرار می گیرد، اسپری های تأخیری چینی که حتی بقال سرکوچه هم در ویترینش عرضه می کند، توصیه به خود ارضایی قبل از نزدیکی و ... تنها بخشی از بساطی است که معرکه گیران سیاه بازار نیازهای زوج های این کشور، در نبود جایگاه و مرجعی رسمی و علمی، گسترده شده و هر روز دهها نفر را فریفته تبلیغات پر زرق و برق خود می کند.
انزال زودرس را به صورت خروج مایع منی با حداقل تحریک جنسی، قبل، ضمن و یا بلافاصله بعد از دخول و یا پیش از زمان دلخواه تعریف می کنند که می تواند به صورت مداوم یا تکرار شونده باشد. گاه در تمام طول زندگی جنسی فرد تداوم دارد و گاه مقطعی است. گاه انزال حتی در مرحله معاشقه و نوازش های پیش از دخول رخ می دهد و از آنجا که مردان دارای دورۀ بازداری طولانی تری هستند، نمی توانند هم آغوشی را ادامه دهند و ترک صحنه از سوی مرد، سرخوردگی و گاه حتی خشم را در زوجین به بار می آورد.
مشکل انزال زودرس در تمام طول زندگی جنسی اغلب با مشکلات عصبی همراه است که نیازمند معاینه بالینی و تجویز دارو است. اما زمانی که مشکل به صورت اکتسابی و مقطعی ایجاد شده، ارزیابی و علت یابی روانشناختی حائز اهمیت فوق العاده است و درمان آن نیازمند تجویز دارو به همراه درمان روانشناختی و یا درمان روانشناختی به تنهایی است. موضوعی که اغلب مورد غفلت قرار می گیرد و نبود شرایط مناسب برای پزشک و بیمار بخصوص در درمانگاه های عمومی و مطب برخی همکاران که تعرفه های غیر واقعی پزشکی را با سرعت بخشیدن به ویزیت ها جبران می کنند، بیشتر به این موضوع دامن می زند و سروته موضوع با دست به قلم بردن و تجویز دارو جمع می شود و گاه حتی شاهد هستیم که متأسفانه تجویز دارو نیز منطقی و علمی نیست. نمونه جالب آن یکی از بیماران مراجعه کننده به کلینیک بود که وقتی همسرشان با مقاومت وی در مراجعه به پزشک مواجه می شود، در یکی از مراجعاتش به متخصص زنان و زایمان از مشکل انزال زودرس و اختلال نعوظی همسرش شکایت می کند و همکار عزیزمان نیز بی اندک تأملی در این آشفته بازار، اقدام به تجویز دارو برای شوهر این خانم می نماید.
اغلب علت مشخصی برای انزال زودرس مورد شناسایی قرار نمی گیرد. طیفی از علل مرتبط با سن، فرهنگ، عادات قبلی، شرایط روانی فرد، مشکلاتی هورمونی، آسیب های قبلی و یا عوارض جانبی برخی داروها در مظان اتهام هستند.
مردان جوان بخصوص مردانی که در رابطه جنسی اغلب نگران آن هستند که آیا توانسته اند همسر خود را به ارگاسم برسانند و یا این که رابطه جنسی را به لحاظ روانشناختی عملی حیوانی دانسته و احساس شرم و گناه بخصوص در اوایل زندگی مشترک دارند، بیشتر دچار زود انزالی می شوند.
مردانی که رابطه جنسی قبلی آنان می باید در مدت زمان کوتاهی سریع انجام می شده، مانند رابطه با روسپی ها و یا مواردی که حتی زوج جوان در خانه پدری و یا مناطق روستایی ناچار به رابطه جنسی سریع و بی سرو صدا می شوند، مبادا که دیگران متوجه عشق بازی آنان شوند، نیز گروه شایع دیگری هستند.
چگونه انزال زودرس را درمان کنیم؟
در ایران اغلب، بیمار و درمانگر علاقه دارند خیلی سریع به سراغ روش های زودبازده، سریع الاثر و البته ارزان قیمت بروند که اغلب این رویکرد چندان هم مقرون به صرفه نیست. ساده ترین گزینه پیشنهادی استفاده از کاندوم ، بخصوص کاندوم های تأخیری است. اما به تجربه دیده شده که مردان ایرانی چندان از کاندوم استقبال نمی کنند و آن را در کسب لذت بیشتر، مزاحم می دانند- البته بنده ادعای تجربه ندارم و از تجربه اساتید بزرگوار کسب فیض نموده ایم-.
گزینه دیگر ، استفاده از اسپری های بی حس کننده تأخیری است که آن هم موافقان و مخالفان خودش را دارد. تازه در این شرایط کمبود داروها و محصولات استاندارد، پیدا کردن محصول با کیفیت خودش حکایتی است. محصولات مشابه داخلی نیز که چه عرض کنم.
گاهی داروهای مهار کننده فسفودی استراز مانند سیلدنافیل و تادافیل (دو نمونه موجود در بازار دارویی ایران) بنابر تجویز پزشک یا خودسرانه مورد مصرف قرار می گیرد. این دارو اغلب در اختلال نعوظی مورد استفاده قرار می گیرد و در اختلال انزال زودرس علی رغم وجود مطالعاتی در خصوص تجویز همزمان با داروهای مهار کننده باز جذب سروتونینی، جایگاه چندان مستحکمی در درمان انزال زودرس ندارد و علاوه بر آن با برخی عوارض دارویی مهم و موارد منع مصرف همراه است.
تجویز داروهای مهار کننده بازجذب سروتونینی ،شایع ترین روش درمانی مرسوم درمیان پزشکان است. اما باید بدانیم که مصرف این داروها بخصوص فرم های طولانی اثر ،گاه می تواند با عوارضی مانند کاهش میل جنسی و اختلال نعوظی همراه باشد. مطالعات اخیر پرسش های جدی در مورد خطر این داروها بخصوص انواع طولانی اثر در کاهش قدرت باروری مردان در طولانی مدت دارند. این موضوع بخصوص در مورد آقایانی که مشکل انزال زودرس را در طول زندگی جنسی خود داشته و در ارزیابی بالینی فاقد علایم افسردگی هستند، بارزتر است.
روشهای درمانی غیر دارویی:
تعدادی از روش های اصلاح رفتاری برای درمان انزال زودرس معرفی شده اند که نیازمند آموزش و به کارگیری آن ها از سوی زوجین می باشد. معروف ترین این روش ها روش ایست ـ شروع می باشد که اساس آن بر شرطی زدایی از رفلکس های مغزی ـ نخاعی و گیرنده های مجاری تناسلی است تا با دریافت سطوح پایین تری از تحریک واکنش نشان ندهند.
از روش های دیگر می توان به روش فشار وارد آوردن بر آلت تناسلی مردان اشاره کرد که به منظور کاهش برانگیختگی و به طبع آن تأخیر در انزال انجام می گیرد.
موفقیت و پایداری نتیجه در درمان غیر دارویی بالاتر از درمان دارویی است. اما نیازمند هدایت از سوی درمانگر کارآزموده و تبعیت زوجین از رهنمودهای درمانی است. در رویکرد لیبرال تر می توان خواست زوجین برای بهبود سریع و در عین حال پایدار را با درمان ترکیبی دارویی و غیر دارویی پاسخ داد که موجب افزایش سطح پذیرش درمان نیز می گردد.
کوتاه سخن آنکه، انزال زودرس اگر چه به طور متوسط از هر 5/2 تا 3 مرد، یکی را گرفتار خود ساخته ،ولی ضعف سیستم سلامت کشورمان در اطلاع رسانی سلامت جنسی همسو با خودسانسوری، تابوهای فرهنگی خود ساخته و گاه به روز نبودن، اگر نگوییم فقر علمی فارغ التحصیلا ن رشته های مرتبط با درمان این مشکل و در دیگر سو، بسط تبلیغات کاذب محصولات غیر استاندارد همراه با توصیه های غیر علمی در رسانه های مجازی و حتی دیداری و شنیداری مجاز و غیر مجاز، خانواده ایرانی را بیش از پیش آسیب پذیر ساخته است و باید با خود اندیشید که شرم و سر افکندگی مرد ایرانی مستأصل از مشکلی ساده و درمان پذیر، که اعتماد به نفس، رضایتمندی جنسی، روابط عاطفی و خلق وی را در هم می شکند و او را به کناره گیری از رابطه زناشویی، پرخاشگری منفعلانه و یا سراغ بساط سوء مصرف مواد می کشاند، کدام یک از متولیان فرهنگی ـ آموزشی این کشور خواهند داد؟
شاید هم این جوش و خروش نگارنده، از سر جوانی و آرمان خواهی است و باید چون پیران طریقت سر در جیب فرو برد و محافظه کارانه به اظهار تأسف عالمانه بسنده کرد.
خداوند مردان و زنان سرزمین ما را از کژی ها در امان دارد.